‘Only for the happy few’

Ik baalde zelf een beetje van Kiki Bertens haar verliespartij op de US open. Met Bertens in een prima vorm en aan de ‘goede kant’ van het speelschema hoop je toch dat de nummer 13 van de wereld om de hoofdprijs kan meespelen. Een halve finale plaats had er zeker in gezeten, denk je dan. Misschien wel een eerste grandslamtitel. Opnieuw bewijst de sporter dat een topprestatie leveren al een enorme inspanning op zich is. Laat staan om continue bij de beste te horen. Bij herhaling. Overwicht. Continue in balans zijn. Mentaal onverwoestbaar. Mindere wedstrijden toch over de streep trekken. Omgaan met de druk. Verwachtingspatronen van jezelf en de buitenwereld managen. En nog vele andere factoren die overheersing in de weg kunnen staan. Dat is niet voor vele weggelegd. Dominantie in sport is een gave voor de ‘happy few’. Wat overigens niets af doet aan Kiki’s prima hardcourt wedstrijden met een kwartfinale plaats in Montreal en winst in Cincinnati.

Dominantie in sport is een gave voor de ‘happy few’

Mijn gedachten dwalen af naar in het oog springende toppers. De ‘happy few’ met deze aanleg. In het damestennis heeft Kiki een voorbeeld uit mijn jeugd die in staat was deze begaafdheid aan te boren. De Duitse Steffi Graf. Eind jaren tachtig tot midden jaren negentig presteerde deze veelzijdige speelster continue op topniveau. Ze won in totaal 22 grandslams in de singles en won als eerste tennisser de ‘golden slam’ (vier grandslams plus de Olympische gouden medaille). Acht keer sloot ze het jaar als nummer één van de wereld af. Dan kun je oprecht spreken van dominantie.

Tennis heeft meer van deze grootheden in de buitencategorie voortgebracht. ‘Pistol’ Pete Sampras. Goed voor 14 grandslamtitels en zes aaneensluitende jaren op de nummer 1 positie van de wereld. Dodelijk saai soms door zijn resultaat. De man die als eerste 1000 aces in een jaar bij elkaar sloeg en bekend stond om zijn service-volley spel en de befaamde ‘running’ forehand. Opgevolgd door Roger Federer. ‘King of the mountain’. De ideale schoonzoon heeft op dit moment zowat alle tennisrecords in handen in zijn jacht naar de 21ste grandslam. Een staaltje dominantie. Ter illustratie; de charismatische Zwitser bereikte tussen Wimbledon 2005 en het Australian Open 2010 18 grandslamfinales in 19 opeenvolgende toernooien. Ongekend.

Op het moment dat je naar deze sporters aan het kijken bent, wordt het soms voorspelbaar. Saai. Als een robot die automatisch een resultaat produceert.

In sommige mechanische sporten zoals Formule 1 of MotoGP heb je, naast extreem talent en wilskracht, de technische factor die sterk bepaald of je het verschil kunt maken. Wanneer jijzelf misschien de beste coureur op de grid bent, kan dit teniet gedaan worden door een inferieure racewagen of motor. Echter als de combinatie van techniek en talent er is, kun je ook snel tot grote hoogte stijgen. Michael Schumacher en Valentino Rossi zijn voor mij de voorbeelden van grootheden in hun sport. Rossi een 9-voudig wereldkampioen met een reeks van vijf op rij. Hij won in alle klasse een wereldtitel en schreef tot nu toe 115 overwinning op zijn palmares. Schumi won 7 wereldtitels, ook een reeks van vijf op rij en 91 zeges. Niemand die deze twee gladiatoren op het circuit zomaar passeert.

In Olympische sporten zie je soms een piek in dominantie tijdens de Spelen. Alle andere wedstrijden lijken voor die sporter dan puur in belang te staan van dat ene moment. Goud. Het hoogst haalbare. Kijk bijvoorbeeld naar Michael Phelps. Op de OS in 2008 (Peking) won hij een recordaantal van acht gouden medailles, waarmee hij het record uit 1972 van zijn landgenoot en collega-zwemmer Mark Spitz uit de boeken zwom. In totaal zwom Phelps in vier Spelen naar 23 gouden, drie zilveren en twee bronzen medailles, een totaal van 28. Hij is daarmee de succesvolste Olympiër allertijden.

Nummer 99. IJshockey legende Wayne Gretzky. Er is niemand die ook maar enigszins in de buurt komt van Gretzky’s totalen van 894 goals en 1963 assists.

Ook in Amerikaanse sporten heb je ‘happy few members’. Ik haalde in een andere blog al Tiger Woods aan. ‘The chosen one’ was op de top van zijn kunnen maar liefst 623 weken op rij de nummer één speler van de wereld (lees: Een major comeback in de maak ?! ). Denk ook eens aan ‘Nummer 99′. IJshockeylegende Wayne Gretzky. Er is niemand die ook maar enigszins in de buurt komt van Gretzky’s totalen van 894 goals en 1963 assists. Hij is bijvoorbeeld de enige speler ooit die meer dan 200 punten in één NHL-seizoen heeft behaald. En dat deed de ‘great one’ viermaal! Hetzelfde aantal keer dat hij de Stanley Cup veroverde. In zijn sport een ongevenaarde grootheid. In basketbal heb je natuurlijk Michael Jordan. Er is geen basketballer die de harten van zoveel mensen heeft beroerd als hij. Zijn spectaculaire sprongkracht werd een bezienswaardigheid. Met het legendarische Bulls team uit Chicago eiste hij in de jaren ’90 zes keer de titel op. Het record voor meeste overwinningen in een seizoen staat met 72 nog steeds in de boeken. Jordan wordt algemeen beschouwd als de allerbeste.

Door de jaren heen popt er regelmatig een pareltje in dominantie op. Iedere sport heeft voorbeelden. Sporters met die extra gave. Grootheden. Mentaal bijna onverwoestbaar. Tenminste voor het oog van de competitie. Zij die aan de top komen en daar continue blijven functioneren. Binnen een marginale bandbreedte ‘minder’ kunnen zijn. Zelden echt uit vorm. Om steeds weer op het allerbelangrijkste moment er te staan. Toe te slaan, te winnen. Te domineren. Op het moment dat je naar deze sporters aan het kijken bent, wordt het voorspelbaar. Soms bijna saai. De uitvoering als een robot die automatisch een resultaat produceert. Bedenk je dan dat je op dat moment naar een begaafde sporter kijkt. Naar iets speciaals. Alles behalve automatisch. Iemand die jarenlang alles eruit geperst heeft, gigantisch veel trainingsuren heeft gemaakt. Weerbaar is geworden in alle omstandigheden. Alles voor zijn of haar sport geeft. En in combinatie met talent en mentaliteit een ongelooflijke reeks aan het neerzetten is. Niks saai. Je beleeft de momenten van “one of the happy few”.