Een diepe buiging

Sportbeleving is er elke dag. Deze beleving wordt intenser als er extra context is tussen sporter en de geleverde prestatie. Een verhaal met een verbinding. Dit weekend hadden we twee voorbeelden bij de dames. Marianne Vos won de Ronde van Noorwegen. In de derde etappe sprintte ze opnieuw naar winst en maakte haar ‘hattrick’ compleet. Vos worstelde met haar vorm in de afgelopen jaren. Dat moet vreselijk zijn voor een meervoudig kampioen. Haar doorzettingsvermogen, de wil om te winnen en vooral haar plezier in het sporten zorgde dat ze opnieuw de smaak te pakken heeft. In een interview op Radio NPO 1 hoorde ik in haar stem de ‘struggle’ van de afgelopen periode, gevolgd door een oer motivatie om nog één keer te gaan knallen. Tokio 2020 is haar doel. In dit perspectief is de overwinning dus van enorm belang.

Iedereen herinnert zicht het kippenvel moment in het open water van Shunyi Park waar de 10 kilometer marathon werd gezwommen. Het allerzwaarste zwemonderdeel van de Spelen.

Kiki Bertens won in Cincinnati haar eerste toernooi op een hardcourt ondergrond. In een slopende driesetter versloeg ze de nummer 1 van de wereld Simone Halep. Voor ons supporters moeten we terug naar 2006 voor een laatste ATP-toernooi overwinning op hardcourt (Michaëlla Krajicek wint het Hobart International). Voor Bertens is dit de beste prestatie ooit in haar carrière. Een nieuwe mijlpaal. Een bevestiging van het harde werk van de afgelopen drie jaar. De onzekerheid wegnemend die ze soms heeft over haar eigen kunnen. Deze laatste horde is met deze prestatie misschien weggenomen. Een jump voor Kiki om mogelijk in de top 10 van de wereldranglijst te komen, op weg naar het winnen van een grandslam als eerste Nederlandse tennisster in het enkelspel.

Er stak echter één sporter bovenuit die de beleving en verbinding samenbracht dit weekend. Maarten van der Weijden. Als ik dit schrijf is hij onderweg naar de finish van zijn Elfstedenzwemtocht van 200 kilometer. Het iconische brugje bij Bartlehiem is hij gepasseerd op weg naar Dokkum. De meeste van ons maakte kennis met Maarten op de Olympische Spelen van Peking in 2008. Iedereen herinnert zicht het kippenvel moment in het open water van Shunyi Park waar de 10 kilometer marathon werd gezwommen. Het allerzwaarste zwemonderdeel van de Spelen. De aanmoedigingen van Pieter van den Hoogenband op de laatste meters van zijn gouden medaille race nog vers in het collectief geheugen. Die ontlading na deze eerste gouden medaille. Machtig.

Zijn verhaal is heel bijzonder. Een korte refresh, begin 2001 kreeg Maarten de diagnose acute lymfatische leukemie. In een halfjaar ziekenhuis opname onderging hij vier chemokuren en een stamceltransplantatie. Uiteindelijk duurde het hele proces ruim vier jaar om volledig te genezen. Zijn ziekte leerde hem om elk dag vol te leven. “Als je met zo’n ziekte in bed ligt, denk je niet meer in weken of maanden. Je voelt je zo rot en hebt zoveel pijn dat je blij bent dat het volgende uur voorbij is.” Die innerlijke kracht en zijn positiviteit heeft hij omgezet in topprestaties in zijn favoriete sport. Met het goud in Peking als ultieme beloning. Vanwege de samenhang van zijn prestatie,  zijn verhaal en zijn persoon kozen wij hem als vlaggendrager bij de sluitingsceremonie. Dat jaar werd Maarten ook sportman van het jaar. De cirkel was rond.

Maarten verbindt nu zijn zwempresetaties aan het lot van vele kankerpatiënten. Zo zwom hij bijvoorbeeld in 2004 in een recordtijd van 4.20,48 uur het IJsselmeer over om geld in te zamelen voor KWF Kankerbestrijding. Na vele andere acties is hij nu in een onmogelijke uitdaging gestapt. De Elfstedentocht niet op de schaats maar zwemmend afleggen. Ik heb via internet, radio en tv de voortgang van zijn race gevolgd. Wat een ongelooflijke prestatie. Onmenselijk. En wat dit losmaakt bij supporters. Dorpsbewoners in Friesland die zondagnacht massaal uitliepen om langs de waterkant hem aan te moedigen tijdens zijn monstertocht. Boeren schenen met de koplampen van hun trekkers in sloten om het de zwemmer wat makkelijker te maken. In de dorpen waar hij passeerde, werd hij hartstochtelijk toegejuicht. Bij de start in Leeuwarden stonden al veel mensen langs de kant en dat zijn er alleen maar meer geworden. Vanuit alle hoeken wordt Maarten een hart onder de riem gestoken. Langs de kant, op twitter en het internet. Bekende en onbekende Nederlanders die hem op allerlei manieren toejuichen en steunen in zijn actie. Hoezo sport verbindt!

Inmiddels weet ik dat Maarten de finish in Leeuwarden niet heeft gehaald. Na 163 kilometer en ongeveer 55 uur zwemmen heeft hij zijn tocht gestaakt. Fysiek op. En, misschien wel symbolisch, heeft moeten stoppen doordat hij ziek is geworden. Dat doet helemaal niets af van de glans van deze prestatie. De man die voor dit goede doel zijn baan opzegde om geheel vrijwillig 200 kilometer te gaan zwemmen. Zelf zal hij wel balen. Maar Maarten van der Weijden verdiend groot respect en een hele diepe buiging van ons allemaal!